Uşak İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan yazılı açıklamada Pulmoner Rehabititlasyon hakkında bilgilendirme yapıldı.
Pulmoner Rehabitilasyon Haftası T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) kapsamında her yıl düzenleniyor.
PULMONER REHBİLİTASYON NEDİR ?
Kurum tarafından yapılan bildiride Pulmoner Rehabitilasyn şu şekilde anlatıldı: “Pulmoner Rehabilitasyon, uzun süreli solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin yanında önerilen, bu hastaların fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütünüdür.”
PULMONER REHABİLİTASYON KİMLERE UYGULANIR?
Uzun süreli nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma veya egzersiz kısıtlılığı olan tüm solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulanabileceği aktarılan açıklamada; “ Pulmoner rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan, evde veya sanal ortamda eşzamanlı hastanın evinden katılabileceği tele-pulmoner rehabilitasyon programları olarak uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, akciğer tansiyonu, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon programı başarı ile uygulanabilmektedir.” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca COVID-19 enfeksiyonu sonrası akciğerlerinde değişiklikleri, nefes darlığı, yorgunluk ve aktivitelerde kısıtlanma gibi şikayetleri devam eden hastalarda da pulmoner rehabilitasyon öneriliyor
PULMONER REHABİLİTASYON AMAÇLARI NELERDİR?
Açıklamada hastaların yaşam kalitesinin artması için uğraşılan rehabilitasyonun amaçları şu şekilde sıralandı:
- Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliğin ortadan kaldırılması,
- Hastalığın ilerlemesinin önlenmesi,
- Egzersiz toleransının artırılması,
- Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
- Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,
- Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
- Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
- Hastalığa bağlı psikolojik durumun düzelmesi,
- Sağ kalımda artış sağlanmasıdır.
PULMONER REHABİLİTASYON İÇERİĞİ NELERDİR ?
Pulmoner rehabilitasyonda egzersizin önemine değinilen bilgilendirmede, hastaların ihtiyaçları doğrultusunda destek verildiğinin altı çizildi, açıklamanın devamında şu bilgilere yer verildi:
Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşeni egzersiz eğitimidir. Bireyin ihtiyaçları doğrultusunda diğer bileşenler de (hasta ve ailesinin eğitimi, vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi, gerekli hastalarda beslenme desteği, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş edebilme yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri, etkili öksürük, balgam çıkarma teknikleri vb.) pulmoner rehabilitasyon programlarında yer almaktadır.
SOLUNUM HASTALARINDA EGZERSİZ YAPMAK NEDEN GEREKLİDİR?
Solunum sıkıntısı yaşayan hastaların günlük yaşamdaki hareketsizliğini hafifletebilmek için egzersizin güvenli şekilde yapılmasını sağladığı rehabilitasyondan ve hastaların hareketli bir yaşam sürmesinin öneminden bahseden açıklamada şu ifadelere yer verilmiştir:
Nefes darlığı olan uzun süreli solunum sorunlu hastalar pulmoner rehabilitasyon programları ile güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler. Bu hastalarda nefes darlığı veya yorgunluğun neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur. Egzersiz ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşeme sağlanır, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir ve nefes darlığı azalır. Ayrıca vücut savunma sistemi üzerine olan olumlu etkileri sayesinde enfeksiyonlardan korunma sağlanır.
PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMININ SÜRESİ NE OLMALIDIR?
Kurumun yaptığı açıklamada Pulmoner rehabilitasyonun fayda sağlayabilmesi için en az 8 hafta devam edilmesi gerektiğinin ve devamlılığın öneminin altı çizildi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı :
Pulmoner rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam 24 seans) süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir, yani pulmoner rehabilitasyon merkezlerinde verilen egzersiz eğitimi ve sağlıklı beslenme gibi sağlıklı yaşam öğretileri alışkanlık haline getirilip ‘yaşam tarzı’ olmalıdır.
Uzun süreli akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediliyorsa, günlük aktiviteleri yapmakta zorluk çekiliyorsa değerlendirme için Göğüs Hastalıkları Uzmanına başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanılabilir.
