Bakır Çağı'ndan bu yana yerleşimin olduğu tahmin edilen Aşağıseyit Höyük'te kazı çalışmaları, 2001 yılından bu yana İzmir Demokrasi Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erim Konakçı başkanlığında sürdürülüyor.
Arkeologlar, bu seneki kazılarda Helenistik döneme ait yanmış bir ev ve bunun devamında kale surlarına ulaştı.
Doç. Dr. Konakçı, höyükte elde ettikleri bulgulardan, bölgede Geç Kalkolitik ve Roma dönemleri arasındaki bir yerleşimin varlığını tespit ettiklerini söyledi.
Alanda 8 farklı dönemde iskan edilen bir yerle karşı karşıya kaldıklarını anlatan Konakçı, şu bilgileri verdi:
"Bu yılki kazılarda iki alan üzerine odaklandık. Bunlardan biri Helenistik dönemdeki sur duvarlarıydı. Sur duvarlarının yarısına yakın bölümünü görülebilecek şekilde inceledik. Yaptığımız tespitler burasının milattan önce 280 yılında inşa edildiği yönündeydi. Bir diğer çalışma alanı ise erken Tunç Çağı dönemine tarihlenen yapı katlarıydı. Burada da dört ayrı mimari evre içerisinde evlere rastladık. Bu evler içerisinde günlük yaşantıya dair çok sayıda veri elde ettik. Evlerde buğday türlerine, incire, yine üzüm çekirdeklerine rastladık. Bunun yanı sıra evlerde dokumacılığın yapıldığını, yine evlerinin içerisine yerleştirilmiş çömleklerin içerisinde bebek gömülerinin bulunduğunu tespit ettik. Çal yöresi günümüzde bağlarıyla ön plana çıkıyor. Bu bağlamda günümüzden 4500 sene öncesine tarihlenen üzüm çekirdeklerinin bölgenin bağcılık geçmişinin ne denli eski olduğunu ortaya koyuyor."
Doç. Dr. Konakçı, kazılarda ulaştıkları 4500 yıllık yanmış evden geriye kalan kalıntıların hala görülebildiğini ifade etti.
Yanan evin içerisinde de farklı buluntulara ulaştıklarını anlatan Konakçı, "Kaplar, heykelcik, kemikten ve bronzdan yapılmış alet topluluğuyla karşılaştık. Mekanın kuzey ve güney duvarları oldukça sağlam bulduk. Bizim için heyecan verici bir gelişmede 3-4 metrelik kültürel dolgu içerisinde günümüzden 4500 yıl öncesine ait olduğunu bildiğimiz yapı gruplarıyla karşılaşmak oldu." diye konuştu.
2300 YILLIK KALE
Höyük kazılarının ürettiği bilgilerinin büyük önem taşıdığını belirten Konakçı, bölgede ulaştıkları kale surlarının da Helenistik döneme ait olduğunu değerlendirdiklerini dile getirdi.
Kalenin üzerine daha sonra yerleşim yapılmadığı için olduğu gibi tüm verileriyle açığa çıkarma şanslarının bulunduğunu anlatan Konakçı, şunları kaydetti:
"Bu dönemde Galatlarla-Seleukoslar arasında bir askeri mücadele olduğu biliniyor. Özellikle Filler savaşından sonra Seleukoslar egemenlik sağladığı toprakları koruma güdüsü içerisine giriyorlar ve bu tip küçük gözetleme birimleri ve küçük kaleler kurarak bölgenin güvenliğini sağlamak istiyorlar. Aslında Aşağıseyit Höyük bu anlamda güvenliği sağlayan bir yerleşim yeri. Zaten konumuna baktığımızda son derece stratejik bir noktada olduğunu anlıyoruz. Dolayısıyla bu alanı sadece tarım amacıyla kullanılan bir yer değil. Aynı zamanda askeri anlamda da işlevsel bir nokta olarak değerlendirmemiz gerekiyor."
Helenistik döneme ait kale kazılarının sınırlı sayıda olduğunu belirten Konakçı, bu açıdan Aşağıseyit'teki bilimsel çalışmalar ve buradan çıkacak eserlerin önem taşıdığını sözlerine ekledi.
